Czego nie wolno robić, mając implanty zębowe? Zalecenia po zabiegu

Implanty zębowe to nowoczesne i trwałe rozwiązanie, które pozwala pacjentom odzyskać pełną funkcję żucia oraz poprawić estetykę uśmiechu. Jednak aby cieszyć się ich wytrzymałością przez wiele lat, konieczne jest przestrzeganie zaleceń po zabiegu — zarówno tych krótko, jak i długoterminowych. 

Proces gojenia oraz trwałość implantu zależą od odpowiedniej higieny jamy ustnej, właściwej diety i unikania potencjalnie szkodliwych zachowań. O jakich kwestiach mowa? Jak dbać o ogólny stan zdrowia jamy ustnej, by uniknąć odrzucenia implantu?

Jakie są zalecenia po wszczepieniu implantu zębowego?

Proces gojenia po zabiegu implantacji jest złożony i może przebiegać nieco inaczej u różnych pacjentów. Integracja implantu z kością (osteointegracja) wymaga jednak przynajmniej kilku miesięcy, podczas których dokładne przestrzeganie rekomendacji stomatologicznych jest szczególnie ważne.

Pacjenci muszą unikać konkretnych zachowań, które mogą negatywnie wpływać na proces gojenia i jednocześnie stosować się do wskazań lekarza.

Warto pamiętać, że wskazania dotyczące postępowania będą różnić się w zależności od etapu gojenia. Pierwsze dni wymagają szczególnej ostrożności, natomiast w kolejnych tygodniach wprowadza się inne techniki pielęgnacji jamy ustnej niezbędne dla utrzymania zdrowia.

Zalecenia bezpośrednio po zabiegu 

Pierwsze 24-48 godzin po zabiegu są bardzo istotne dla prawidłowego przebiegu gojenia się ran. Już od początkowych etapów można skutecznie zapobiegać potencjalnym problemom z implantami.

Jakich zasad należy przestrzegać?

1. Stosuj zimne okłady zewnętrzne, aby zmniejszyć obrzęk i ból.
2. Przyjmuj leki przeciwbólowe wyłącznie zgodnie z zaleceniami lekarza.
3. Spożywaj jedynie miękkie i płynne pokarmy. Postaw na zmiksowane i zblendowane formy podania.
4. Unikaj gorących i ostrych potraw.
5. W pierwszych dniach nie należy intensywnie płukać jamy ustnej płynem, innym niż wskazał specjalista. Zaleca się wyłącznie delikatne opłukiwanie rany chłodnym roztworem soli fizjologicznej (po upływie 24 godzin od zabiegu).
6. Zadbaj o spokojną rekonwalescencję. Unikaj intensywnej aktywności fizycznej i podnoszenia ciężarów. Wysiłek (nawet ten, który nie jest związany z jamą ustną) może prowadzić do krwawienia w okolicy rany po zabiegu.

Jakich zasad przestrzegać po zdjęciu szwów?

Kiedy specjalista zadecyduje o zdjęciu szwów, oznacza to, że proces gojenia przebiega prawidłowo. Nie jest to jednak równoznaczne z zakończonym procesem regeneracji.

Wciąż należy monitorować stan implantów i przestrzegać kilku zasad.

1. Wprowadź delikatne szczotkowanie obszaru wokół implantu za pomocą specjalnej szczoteczki do zębów.
2. Regularnie stosuj irygator oraz nici dentystyczne w celu oczyszczania przestrzeni międzyzębowych.
3. Unikaj twardych pokarmów, które mogą uszkodzić koronę.
4. Powoli wracaj do codziennych obowiązków. Nadmierny wysiłek nadal może powodować krwawienie.

Czego nie wolno robić, mając implanty zębowe?

W perspektywie długoterminowej osoby z implantami muszą unikać działań, które mogą prowadzić do uszkodzeń. Zaleca się unikanie:

• palenia tytoniu;
• gryzienia twardych przedmiotów — nie chodzi tu tylko o żywność, ale np. paznokcie czy długopisy;
• zgrzytania zębami i zaciskania szczęki;
• spożycia napojów i pokarmów barwiących — kawy, herbaty, czerwonego wina, świeżych warzyw i owoców oraz soków o intensywnych kolorach — mogą prowadzić do przebarwień koron protetycznych;
• zaniedbywania higieny jamy ustnej;
• odkładania „na później” regularnych wizyt kontrolnych u stomatologa.

Jak dbać o higienę jamy ustnej po założeniu implantów?

Higiena jamy ustnej jest jednym z najważniejszych elementów dbałości nie tylko o implanty, ale także o zdrowie uzębienia, dziąseł i innych tkanek miękkich.

Codzienna pielęgnacja obejmuje:

• szczotkowanie zębów przynajmniej dwa razy dziennie przy użyciu miękkiej szczoteczki i pasty do zębów bez agresywnych środków ściernych;
• używanie nici dentystycznej w celu oczyszczania przestrzeni międzyzębowych;
• regularne stosowanie irygatora do usuwania resztek pokarmowych z trudno dostępnych miejsc.

Higiena jamy ustnej a wpływ na zdrowie implantów

Brak regularnego mycia zębów i oczyszczania przestrzeni międzyzębowych może być wyjątkowo szkodliwe dla osób z implantami.

Gromadzące się bakterie i kamień nazębny mogą wywołać zapalenie tkanek wokół implantu (periimplantitis, zapalenia okołowszczepowego), które grozi jego utratą.

Jak palenie wpływa na gojenie po implantacji?

Palenie tytoniu negatywnie wpływa na proces gojenia po zabiegu implantacji zęba. Dym tytoniowy zawiera szkodliwe substancje, które ograniczają dopływ krwi do dziąseł.

Efektem tego jest spowolnienie procesu pełnego powrotu do zdrowia i znacznie większe ryzyko infekcji.

Konsekwencją mogą być poważne powikłania — od stanów zapalnych, przez ból i obrzęki, które utrudniają codzienne życie pacjentom, aż po nieprzyjęcie się implantu.

Ryzyko odrzutu implantu u palaczy

Palenie tytoniu zwiększa ryzyko opóźnienia procesu integracji implantu z kością oraz jego odrzutu. Szkodliwe substancje zawarte w dymie tytoniowym (nie tylko nikotyna, ale także inne substancje smoliste) osłabiają ukrwienie dziąseł. Opóźniają w ten sposób regenerację tkanek i zaburzają prawidłowy proces rekonwalescencji.

Statystyki wskazują, że palacze mają nawet dwukrotnie większe ryzyko odrzutu implantu w porównaniu do osób niepalących. Badania wykazały, że skuteczność zabiegów implantologicznych u palaczy spada — różnica jest na tyle znacząca, że uznaje się to za czynnik decydujący o powodzeniu całej procedury.

Rzucenie papierosów przed i po zabiegu jest bardzo ważne dla sukcesu implantacji. Zaleca się zaprzestanie palenia przynajmniej na 2-3 miesiące przed zabiegiem oraz całkowitą abstynencję przez kilka miesięcy po wszczepieniu implantu. Już nawet krótkotrwałe ograniczenie nikotyny może poprawić ukrwienie i zmniejszyć ryzyko powikłań.  Rekomenduje się jednak całkowite zaprzestanie palenia — nie tylko ze względu na implanty, ale także w celach ogólnej profilaktyki zdrowotnej.

Jak alkohol wpływa na zdrowie implantów?

Spożywanie alkoholu po implantacji również może być szkodliwe. Alkohol powoduje odwodnienie organizmu, zaburza regenerację tkanek i (podobnie, jak w przypadku dymu tytoniowego) negatywnie wpływa na gojenie i może zwiększać ryzyko infekcji.

Dodatkowym zagrożeniem jest także interakcja alkoholu z lekami stosowanymi po zabiegu. Antybiotyki i środki przeciwbólowe, które są często przepisywane przez implantologa, mogą nie tylko mniej skutecznie działać w obecności alkoholu, ale także toksycznie wpływać na cały organizm.

Długoterminowe spożywanie alkoholu ma również wpływ na tkanki okołowszczepowe. Alkohol może powodować stany zapalne dziąseł, które prowadzą do degradacji kości wokół implantu.

Jakie pokarmy mogą uszkodzić implanty zębów?

Nieodpowiednia dieta po implantacji może być przyczyną problemów z uzębieniem. Chociaż implanty mogą wydawać się twardsze i bardziej wytrzymałe niż naturalne zęby, to niektóre pokarmy mogą mechanicznie je uszkodzić.

Czego unikać w diecie, aby dbać o implanty zębowe? 

• Twardych orzechów, nasion i pestek.
• Produktów w skorupkach i łuskach.
• Twardych słodyczy.
• Surowych warzyw o twardej strukturze.
• Twardych owoców.
• Chleba z twardą skórką.
• Gryzienia kostek lodu.
• Ciągnącej się żywności.

Zalecenia dietetyczne po założeniu implantów

Po założeniu implantów zaleca się unikanie konkretnych produktów — zwłaszcza przez okres zaraz po zabiegu. Jednak jakich zaleceń warto przestrzegać na co dzień, niezależnie od momentu implantacji?

1. Włącz do diety produkty bogate w wapń i witaminę D — zwłaszcza chudy nabiał i tłuste ryby morskie.
2. Unikaj nadmiernego spożycia cukru — w dużych ilościach znajdziesz go w słodyczach, napojach gazowych i przetworzonej żywności.
3. Zwróć uwagę na produkty bogate w białko — chude mięso, ryby, chudy nabiał, nasiona roślin strączkowych, tofu.
4. Nie wykluczaj orzechów i nasion, jednak włącz je do swojej diety w postaci mielonej (w ten sposób możesz zmniejszyć ryzyko mechanicznego uszkodzenia implantów).
5. Unikaj pokarmów o ekstremalnych temperaturach — bardzo zimnych lub gorących.
6. Pij odpowiednią ilość wody – 2-3 l płynów w ciągu dnia.
7. Unikaj alkoholu.

Wizyty kontrolne po implantacji

Cykliczne wizyty w gabinecie dentysty na stałe powinny być wpisane w naszą zdrowotną rutynę. Niezależnie od tego, czy chcemy lepiej zadbać o utrzymanie zdrowia implantów, czy po prostu o stan swojego uzębienia.

Nie można jednak zaprzeczyć temu, że do tego, by w pełni cieszyć się z zalet implantów, niezbędne staje się przykładanie szczególnej uwagi do kwestii regularnych kontroli.

W gabinecie stomatologa poznasz odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące pielęgnacji implantów, otrzymasz wskazówki do codziennego szczotkowania i nitkowania uzębienia i będziesz mógł sprawdzić stan zdrowia całej jamy ustnej.

Jak wygląda kontrola stanu implantów?

Podczas wizyty kontrolnej implantolog wykonuje szczegółowe badanie stanu tkanek wokół implantu. Sprawdza, czy nie występują objawy zapalenia dziąseł lub degradacji kości. W razie potrzeby zleca wykonanie zdjęcia rentgenowskiego, aby ocenić integrację implantu z kością.

Bibliografia

1. Froum, S. J. (2019). Powikłania w implantologii stomatologicznej. Etiologia, zapobieganie i leczenie. Wydawnictwo: Czelej.
2. Fabianelli, A., Bruna, E. (2017). Implantoprotetyka. Zalety. Przeciwskazania. Rozwiązania praktyczne. Wydawnictwo: Edra Urban & Partner.
3. Wróbel, E., Witkowska-Zimny, M., & Przybylski, J. (2010). Biologiczne mechanizmy procesu osteointegracji Biological Mechanisms of Implant Osseointegration.
4. Mierzejewska, Ż. A. (2015). Biokopatybilności i osteointegracja implantów metalicznych [Biocompatibility and osteointegration of metallic implants]. Nowoczesne trendy w medycynie [Modern trends in medicine]. Fundacja Na Rzecz Promocji Nauki i Rozwoju TYGIEL, 45-54.
5. Pesce, P., Canullo, L., Grusovin, M. G., De Bruyn, H., Cosyn, J., & Pera, P. (2015). Systematic review of some prosthetic risk factors for periimplantitis. The Journal of prosthetic dentistry, 114(3), 346-350.
6. Chrcanovic, B. R., Albrektsson, T., & Wennerberg, A. (2015). Smoking and dental implants: a systematic review and meta-analysis. Journal of dentistry, 43(5), 487-498.
7. Cavalcanti, R., Oreglia, F., Manfredonia, M. F., Gianserra, R., & Esposito, M. (2011). The influence of smoking on the survival of dental implants: a 5-year pragmatic multicentre retrospective cohort study of 1727 patients. European journal of oral implantology, 4(1).
8. Windael, S., Vervaeke, S., De Buyser, S., De Bruyn, H., & Collaert, B. (2020). The long-term effect of smoking on 10 years’ survival and success of dental implants: a prospective analysis of 453 implants in a non-university setting. Journal of clinical medicine, 9(4), 1056.