Aktualnośći
Czy każdy może mieć implanty zębowe? Przeciwwskazania do zabiegu wszczepienia implantu
Według najnowszych danych Głównego Urzędu Statystycznego w ostatnim roku z usług stomatologicznych skorzystało 34,9 mln pacjentów. Warto podkreślić, że statystyki odnoszą się wyłącznie do wizyt w ramach państwowego funduszu. Osób, które zdecydowały się udać na konsultacje, było znacznie więcej.
Nie posiadamy dokładnych danych, które pozwoliłyby określić, z jakich usług i zabiegów najczęściej korzystano – wiemy jednak, że z pewnością nie były to wyłącznie regularne wizyty kontrolne.
Implantologia to odłam stomatologii, który pomaga osiągnąć piękny uśmiech, nawet jeśli stan zdrowia naszych naturalnych zębów uległ osłabieniu. Wielu pacjentów z pewnością zdecydowało się na przeprowadzenie zabiegu wszczepienia zęba – jednak z pewnością byli także tacy, którzy nie mogli się mu poddać – w artykule odpowiadamy dlaczego.
W jakich przypadkach wykonuje się zabieg wszczepiania implantów?
Utrata zębów to nie tylko problem estetyczny, ale również zdrowotny. Może prowadzić do trudności z żuciem, zmian w zgryzie oraz negatywnie wpływać na stan psychiczny. Procesy, które przyczyniają się do tego, że na stałe tracimy zęba lub zęby, są złożone i mogą być skutkiem działania wielu czynników.
Najczęściej przyczyniają się do tego:
- palenie tytoniu, które uszkadza tkanki dziąsła i ogranicza zdolność do gojenia się uszkodzeń błony śluzowej;
- infekcje – ubytki mogą pojawić się z powodu próchnicy, która uszkadza ząb nie tylko z zewnątrz, ale także od wewnątrz;
- choroby przyzębia (np. paradontoza);
- choroby, które prowadzą do utraty podparcia kostnego (np. osteoporoza);
- urazy mechaniczne (np. w wyniku wypadków);
- wady genetyczne związane z nieprawidłowym rozwojem szczęki lub żuchwy.
Czym są implanty?
Jednak zanim skupimy się na przeciwskazaniach, które mogą uniemożliwić leczenie implantologiczne, odpowiedzmy na podstawowe pytanie – czym są implanty?
Implanty zębowe to sztuczne korzenie, które są wszczepiane w kość. Ich zadaniem jest zastąpienie utraconych naturalnych korzeni zębów.
Dzięki temu możliwe staje się założenie korony protetycznej, która pozwala na odbudowę pełnej funkcjonalności i estetyki uzębienia.
Przeciwwskazania do wszczepienia implantów zębowych
Choć implantacja może być skutecznym i bardzo wygodnym rozwiązaniem, nie każdy pacjent może z niej skorzystać. Okazuje się, że istnieją pewne przeciwwskazania, które mogą uniemożliwić założenie implantów. Zaliczają się do nich:
- cukrzyca – zaburzenia gospodarki węglowodanowej mogą negatywnie wpłynąć na proces gojenia i integracji implantu z kością;
- choroby autoimmunologiczne, które osłabiają układ odpornościowy;
- niewystarczająca ilość materiału kostnego w szczęce lub żuchwie – np. w wyniku osteoporozy;
- czynniki, które uniemożliwiają wykonanie zabiegu w znieczuleniu miejscowym – alergie, ciężkie zaburzenia krzepnięcia krwi;
- wiek – czas, kiedy układ kostny jeszcze się rozwija (dotyczy młodzieży poniżej 18. roku życia), zmniejszona mineralizacja tkanki, która wynika z naturalnych procesów starzenia się (może dotyczyć pacjentów w każdym wieku, jednak najczęściej obserwowana jest w przypadku seniorów).
Kwalifikacja do implantacji wymaga indywidualnego podejścia do każdego przypadku.
Implanty zębowe a kobiety w ciąży
Specjaliści zazwyczaj odradzają wszczepianie implantów kobietom w ciąży. Dlaczego?
- Ciąża to okres, w którym organizm kobiety przechodzi wiele zmian hormonalnych, które mogą wpływać na procesy fizjologiczne niezbędne w regeneracji.
- Procedura wymaga użycia znieczulenia miejscowego, które choć bezpieczne, może nie być wskazane w pierwszym trymestrze ciąży.
Kobiety w ciąży mogą udać się na konsultację implantologiczną i zaplanować leczenie, jednak wszczepienie implantów zaleca się odłożyć na czas po porodzie.
Rola stomatologa w procesie wszczepienia implantów zębowych — regularne wizyty kontrolne
Nie każdy stomatolog specjalizuje się w implantologii. Proces wszczepiania implantów wymaga wiedzy i doświadczenia.
Jednak przed samym zabiegiem bardzo ważne jest szczegółowe przeprowadzenie oceny ogólnego stanu zdrowia całej jamy ustnej – tą procedurą może zająć się każdy lekarz dentysta niezależnie od dziedziny stomatologii, w której się specjalizuje. Dlaczego? Stan zębów, dziąseł i kości ma ogromny wpływ na możliwość przeprowadzenia zabiegu odbudowy utraconych zębów.
Konsultacja implantologiczna – na czym polega?
Pierwszym krokiem jest szczegółowy wywiad medyczny. Podczas wizyty specjalista oceni:
- braki w uzębieniu, które będą kwalifikować się do leczenia implantologicznego;
- ilość materiału kostnego, konieczną do stabilnego osadzenia implantu;
- stan przyzębia, sąsiadujących zębów i tkanek.
W razie potrzeby lekarz może zalecić konieczność przeprowadzenia dodatkowych procedur przed implantacją.
Jak stomatolog ocenia zdolność pacjenta do wszczepienia implantów?
To proces wieloetapowy, który wymaga zastosowania różnych metod diagnostycznych. Specjalista ocenia ubytki wizualnie, ale także z wykorzystaniem zaawansowanych badań obrazowych.
Jakich procedur można spodziewać się na wizycie kwalifikacyjnej?
- Przede wszystkim szczegółowego wywiadu medycznego – lekarz dentysta zbiera informacje na temat aktualnego zdrowia, chorób przewlekłych (np. cukrzycy, nadciśnienia tętniczego), przyjmowanych leków, nałogów i obecności protez.
Wywiad pozwala określić potencjalne przeciwwskazania oraz zaplanować dalsze badania, m.in.:
- podstawowe badanie kliniczne;
- diagnostykę obrazową – pantomogram lub tomografię komputerową 3D;
- analizę zgryzu – za pomocą modeli gipsowych lub skanów cyfrowych.
Czynniki wpływające na sukces zabiegu wszczepienia implantów zębowych
Sukces wszczepienia implantów zależy od wielu szczegółów. Nie wystarczą tylko umiejętności implantologa i odpowiednie materiały. Ogromne znaczenie ma także zdrowie pacjenta, jego codzienne nawyki oraz dbałość o swoje uzębienie.
Znaczenie higieny jamy ustnej dla sukcesu zabiegu
Brak odpowiedniej higieny to jeden z głównych powodów niepowodzenia implantacji. W codziennym dbaniu o implanty ważne jest:
- szczotkowanie zębów dwa razy dziennie przy użyciu miękkiej szczoteczki (najlepiej takiej, której użycie zaleci stomatolog wykonujący implantację);
- stosowanie nici dentystycznej i irygatorów do oczyszczania przestrzeni międzyzębowych z resztek pokarmowych;
- bycie pod stałą opieką specjalisty.
Implant, choć jest wykonany ze sztucznych materiałów, wymaga takiej samej troski i dbałości o higienę, jak naturalny ząb.
Wpływ nałogów na proces gojenia po wszczepieniu implantów
Palenie papierosów, nadużywanie alkoholu czy stosowanie substancji psychoaktywnych, mogą poważnie utrudnić gojenie się ran pozabiegowych i proces integracji implantu z kością. Używki mogą przyczyniać się nawet do całkowitego odrzucenia implantu. Dlaczego?
- Zmniejszają przepływ krwi w tkankach.
- Spowalniają regenerację dziąseł i kości.
- Osłabiają układ odpornościowy i zwiększają ryzyko infekcji.
- Mogą negatywnie wpływać na ogólne zdrowie i zdolność do gojenia tkanek.
<wyróżnienie-ramka> Pacjenci z nałogami są bardziej narażeni na komplikacje i utratę implantu. Przed zabiegiem warto rozważyć ograniczenie lub możliwe wyeliminowanie wszystkich czynników ryzyka – do których z całą pewnością zaliczają się wszystkie używki.
Znaczenie zdrowej kości szczęki dla utrzymania implantu
Implant szczękowy wszczepiany jest w kość. Właśnie dlatego jej stan ma podstawowe znaczenie dla powodzenia zabiegu. W przypadku pacjentów, u których pojawiają się przeciwskazania związane z nieprawidłową strukturą układu kostnego, można rozważyć przeprowadzenie dodatkowych procedur.
Alergie a implanty stomatologiczne
Reakcje alergiczne na materiały stomatologiczne zdarzają się rzadko, ale mogą wpłynąć na kwalifikację pacjenta do zabiegu. Chociaż implanty tytanowe lub cyrkonowe są uważane za biokompatybilne, u niektórych osób mogą powodować objawy uczulenia.
Jakie alergie mogą uniemożliwić wszczepienie implantów zębowych?
Potencjalne przeciwwskazania to alergia na:
- tytan (rzadka);
- nikiel (w przypadku implantów zawierających stopy niklu);
- środki znieczulające miejscowo;
- materiały kompozytowe lub cementy dentystyczne używane przy odbudowie protetycznej.
Jakie materiały używane w implantach mogą wywołać reakcje alergiczne?
Materiały najczęściej używane w implantologii to:
- tytan;
- stop z aluminium i wanadu;
- nikiel;
- cyrkon;
- kobalt i chrom;
- akryl;
- materiały kompozytowe;
- cementy dentystyczne;
- poliuretany i silikony.
Istnieją rozwiązania dla osób z alergiami, o które warto zapytać specjalistę podczas wizyty kwalifikacyjnej. Stomatolog może zastępować najczęściej stosowane techniki i metody tymi, które będą bardziej odpowiednie dla danego pacjenta.
Czy każdy może mieć implanty zębów?
Podsumowanie
Mimo zaawansowanej technologii implantologicznej nie każdy pacjent może skorzystać z tej metody odbudowania zębów za pomocą implantów.
Choroby przewlekłe, jakość kości oraz styl życia to czynniki, które mogą uniemożliwić zabieg. Pacjenci z nałogami, alergiami lub poważnymi problemami zdrowotnymi muszą przejść dokładną ocenę przed zakwalifikowaniem.
Dlatego właśnie tak ważna jest konsultacja ze specjalistą, który oceni możliwości leczenia i zaproponuje najlepsze rozwiązanie pozbycia się problemu braku zębów.
Implanty zębowe mogą bardzo mocno wpłynąć na komfort życia, jednak procedura ich wszczepiania wymaga spełnienia konkretnych kryteriów.
Bibliografia
- Główny Urząd Statystyczny. (2024). Ambulatoryjna opieka zdrowotna w 2023 r. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/zdrowie/zdrowie/ambulatoryjna-opieka-zdrowotna-w-2023-roku,13,8.html.
- Froum, S. J. (2019). Powikłania w implantologii stomatologicznej. Etiologia, zapobieganie i leczenie. Wydawnictwo: Czelej.
- Fabianelli, A., Bruna, E. (2017). Implantoprotetyka. Zalety. Przeciwskazania. Rozwiązania praktyczne. Wydawnictwo: Edra Urban & Partner.
- Wimalarathna, A. (2021). Medical Contraindications for dental implat therapy: an overview. Polonnaruwa Medical Journal, 4, s. 37-43.
- Kullar, A. S., & Miller, C. S. (2019). Are there contraindications for placing dental implants?. Dental Clinics, 63(3), 345-362.
- Carpentieri, J., & Greenstein, G. (2024). Guidelines for immediate vs delayed dental implant placement in the esthetic zone. Compend Contin Educ Dent, 45, 340-47.
- Lin, G., Ye, S., Liu, F., & He, F. (2018). A retrospective study of 30,959 implants: risk factors associated with early and late implant loss. Journal of clinical periodontology, 45(6), 733-743.
- Compton, S. M., Clark, D., Chan, S., Kuc, I., Wubie, B. A., & Levin, L. (2017). Dental implants in the elderly population: a long-term follow-up. International Journal of Oral & Maxillofacial Implants, 32(1).
- D’Ambrosio, F., Amato, A., Chiacchio, A., Sisalli, L., & Giordano, F. (2023). Do systemic diseases and medications influence dental implant osseointegration and dental implant health? An umbrella review. Dentistry Journal, 11(6), 146.