Zęby mądrości – kiedy usuwać ósemki?

Ósemki, potocznie zwane zębami mądrości, nadal budzą wiele kontrowersji i pytań. Aż 35% osób nie posiada ich wcale, a 65% obdarowanych zębami mądrości ma często wątpliwości: usuwać ósemki czy nie?

Czy zawsze jest to konieczne? Według szacunków Amerykańskiego Stowarzyszenia Chirurgów Szczękowo-Twarzowych (American Association of Oral and Maxillofacial Surgeons) ok. 80% osób, które początkowo zachowują zęby mądrości, będzie musiało się ich pozbyć w późniejszym czasie.

Ale skąd mamy wiedzieć, kiedy należy usuwać ósemki? Wątpliwości wyjaśnia ekspert Dentistica, lekarz stomatolog, chirurg, Konrad Kryszna.

Większość osób niestety uświadamia sobie problem, kiedy pojawiają się dolegliwości. Najlepiej dokonywać regularnych wizyt w gabinecie, aby podczas przeglądu monitorować stan ósemek, szczególnie jeśli zęby mądrości są, ale nie wyrastają całkowicie lub w całości pozostają w dziąśle.

Oczywiście ból ósemek zawsze jest sygnałem ostrzegawczym. Zazwyczaj świadczy o stanie zapalnym lub o tym, że doszło już do próchnicy. W zębie może też powstać kieszeń, w której gromadzą się bakterie. Ale nie zawsze dolegliwości świadczą to o tym, ząb od razu kwalifikuje się do usunięcia.

Czy zawsze trzeba usuwać ósemki?

Niestety zęby mądrości krótko służą, ponieważ panuje przekonanie, że nie warto ich leczyć. W efekcie by zmniejszyć ryzyko, że ponownie dostarczą kłopotów, po prostu je usuwamy. Jeśli ktoś ma tyle szczęścia i jego ósemki wyrosły prawidłowo oraz w odpowiednim miejscu, to traktujemy jak każde inne zęby. Nie powinno się usuwać dobrych, zdrowych zębów.

Należy jedynie dbać o nie i czyścić je pamiętając na przykład, że w ich okolicy mogą częściej pozostawać resztki jedzenia. Niestety ósemki są często zaniedbywane i dlatego się tak łatwo psują. Stąd pokutujące przekonanie, że lepiej je usuwać.

W jakim wieku najlepiej usuwać zęby mądrości?

To bardzo indywidualna kwestia, ponieważ teoretycznie powinny się one pojawić między 16. a 25. rokiem życia, ale u niektórych kształtują się nawet do około czterdziestki.

Zabieg usuwania ósemek lepiej przeprowadzić w młodszym wieku. Kość jest wówczas bardziej elastyczna i wszelkie zabiegi chirurgiczne niosą za sobą mniejsze ryzyko powikłań. Ale czasem usuwanie zawiązków zębów osób młodych jest bardziej skomplikowane, niż już całkowicie ukształtowanych zębów starszych pacjentów.

Dlatego tak ważna jest konsultacja u chirurga, wykonanie zdjęcia rentgenowskiego czy pantomogramu, czyli panoramicznego zdjęcia wszystkich zębów.

To pomaga zaplanować zabieg usuwania ósemki i zmniejszyć dyskomfort pacjenta. Górne ósemki najlepiej usuwać raczej w okolicach 20. roku życia, nie wcześniej. Natomiast dolne – jeśli na podstawie badania widać, że nie ułożą się prawidłowo – można już usuwać około 16. roku życia, by pozbyć się problemu w przyszłości.

Czy usuwanie ósemek boli?

Znieczulenie odcina fizyczny ból, ale faktycznie część pacjentów odczuwa reakcję nerwów, które dają do zrozumienia, że coś się dzieje. Ale na pewno nie możemy tu mówić o bólu. Nie ma się czego obawiać, natomiast niektórzy pacjenci mogą odczuwać stres, a więc nieco podwyższone tętno.

Zabieg zazwyczaj nie trwa długo, więc i organizm ma szansę szybko się uspokoić. Zabieg wykonywany przez doświadczonego stomatologa może trwać od kilku minut do godziny i zawsze odbywa się w znieczuleniu, najczęściej miejscowym.

W przypadku chirurgicznego usuwania ósemek lekarz zakłada szwy na dziąsło i opatrunek na ranę, która goi się od kilkunastu dni do kilku tygodni.

Ważne jest to, aby po zabiegu bezwzględnie stosować się do zaleceń stomatologa, które pozwolą uniknąć powikłań, choćby pod postacią tzw. suchego zębodołu. Zabieg uznawany jest więc za bezbolesny i tylko w promilowych przypadkach można mówić na przykład o nietypowym unerwieniu i większym dyskomforcie podczas ekstrakcji takiego zęba.

Tym, co pacjent odczuwa, jest nacisk, rozpieranie i ewentualnie wibracje pochodzące od narzędzi rotacyjnych.

”Leżące” ósemki – nie taki diabeł straszny

U niektórych osób pojawiają się zęby mądrości, ale nie wyrastają całkowicie lub w całości pozostają w dziąśle. Zatrzymane ósemki mogą być źle ułożone i naciskać na sąsiadujące zęby.

Jednak paradoksalnie to te wyrośnięte, ale zepsute zęby mogą sprawić więcej kłopotu przy usuwaniu, niż całkowicie zatrzymane zęby mądrości, tak zwane “leżące” ósemki, które nie mają zniszczonych korzeni. Niezwykle rzadko zdarza się, by ósemki uszkadzały korzenie siódemek.

Ósemki a aparat ortodontyczny

Czasem usunięcie ósemek, nawet jeśli nie powodują dolegliwości, może w porozumieniu z chirurgiem zalecić lekarz ortodonta. To pewnego rodzaju ubezpieczenie na przyszłość. Znika ryzyko, że zęby mądrości zaczną się wyrzynać bardziej aktywnie i będą powodować większe naciski na pozostałe zęby. Ale to wszystko zależy od techniki leczenia ortodontycznego.

Jak dbać o ósemki? Zęby mądrości są takimi samymi zębami, jak wszystkie pozostałe. Wymagają jedynie większej troski przy pielęgnacji i monitorowania podczas wizyt kontrolnych.

Rozpoznanie potrzeby usunięcia zębów mądrości

Kiedy zęby mądrości stają się problemem?

Zęby mądrości mogą stwarzać problemy, gdy nie mają wystarczająco dużo miejsca, aby w pełni wyrosnąć. Może to prowadzić do ich zatrzymywania się (nie w pełni wyrznięcia z dziąseł) lub rośnięcia pod nieprawidłowym kątem, co z kolei może powodować ból, infekcje i problemy z sąsiednimi zębami.

Objawy wskazujące na konieczność usunięcia

• Ból i obrzęk w okolicy zębów mądrości
• Trudności z otwieraniem ust
• Nacisk na sąsiednie zęby, prowadzący do ich przesuwania
• Powtarzające się infekcje dziąseł wokół zęba

Diagnostyka i konsultacja z dentystą

Zanim podejmiesz decyzję o usunięciu, ważne jest, aby skonsultować się z dentystą, który przeprowadzi dokładne badanie jamy ustnej i zaleci wykonanie zdjęcia rentgenowskiego. Pozwoli to na ocenę położenia zębów mądrości i ustalenie, czy ich usunięcie jest konieczne.